Is XTC schadelijker dan alcohol?

De populaire uitgaansdrug XTC wordt ieder jaar steeds meer gebruikt. Het Trimbos Instituut schrijft dat in 2018 2,8% van de bevolking wel eens XTC heeft gebruikt. In 2019 steeg dit naar 3,4%. In 2020 is dit percentage iets afgenomen (naar 3,1%), omdat er bijna geen festivals hebben plaatsgevonden, maar de verwachting is dat in 2021 en 2022 het XTC-gebruik weer zal toenemen wanneer er weer volop gefeest kan worden.

Vaak horen we discussies of het gebruik van een XTC-pil misschien wel minder schadelijk is dan een avond stevig drinken. Daarom ben ik op zoek gegaan naar interessante feiten en gegevens over beide soorten drugs om het voor jou op een rijtje te zetten. Ik wil hier wel bij vermelden dat ik jou niet wil aansporen om het één te gaan gebruiken omdat dat minder ‘schadelijk’ is dan het ander. Dit is enkel een artikel waarmee jij jouw kennis kan verrijken om goed voorbereid te zijn in een gesprek over XTC en alcohol.

Schade van XTC en alcohol

Allereerst wil ik de risico’s van beide middelen toelichten. Er wordt nog steeds veel onderzoek gedaan naar de negatieve gevolgen van XTC op lange termijn. Bij alcohol is dit een ander verhaal, omdat alcohol al eeuwen wordt gedronken en natuurlijk legaal is.

Nadat je XTC hebt gebruikt kan je op korte termijn te maken krijgen met risico’s als uitdroging, oververhitting, schade aan de lever, nieren en andere organen, hartproblemen, depressieve klachten, watervergiftiging, overbelasting van je lichaam en de dinsdag-dip. Op lange termijn zijn dit risico’s als hersenschade, geheugenproblemen, concentratieproblemen en een mogelijke depressie. Dit zijn natuurlijk risico’s die eventueel kunnen voorkomen, maar in het algemeen geldt dat hoe lager de dosis en frequentie, hoe kleiner de kans op de genoemde risico’s.

Alcohol brengt risico’s op korte termijn met zich mee als alcoholvergiftiging, black-out, out gaan, coma, ontremming, afname reactiesnelheid, verlaging van testosteron, slechte nachtrust en de wel bekende kater. Op lange termijn zijn de risico’s van alcohol veel schadelijker. Je kan te maken krijgen met schade aan de lever, maagslijmvlies en de hersenen. Daarnaast vergroot het de kans op mondkanker, keelkanker, strottenhoofdkanker en slokdarmkanker. Enkele andere risico’s zijn vermindering van de vruchtbaarheid, kans op psychose, vermageren, dik worden en sociale problemen. Het gevaarlijke is dat bij alcohol deze risico’s al kunnen ontstaan bij een paar glazen per week, wat misschien heel onschuldig klinkt.

Ranking van drugs

Wat mijn interesse trok is een rapport van het RIVM (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu) dat gepubliceerd is in 2009 genaamd Ranking van Drugs. De rangschikking van 19 verschillende soorten soft- en harddrugs is bepaald op basis van hoe giftig het middel is op korte en lange termijn, hoe verslavend het is en wat de maatschappelijke schade is. Opvallend is dat alcohol op de 3^de plek is geëindigd en XTC (MDMA) op de 13^de plek. Enkel uit dit rapport kan je dus opmaken dat alcohol schadelijker is dan XTC.

Hierbij moet wel gezegd worden dat dit rapport uit 2009 komt en dus verouderd is. Tegenwoordig zijn XTC-pillen een stuk sterker geworden schrijft Van der Gouwe van het Trimbos Instituut. Hierdoor neemt de gemiddelde dosering van MDMA per persoon toe, wat effect kan hebben op hoe giftig het middel is.

Verslavingsgevoeligheid

In het rapport Ranking van Drugs is rekening gehouden met hoe verslavend een bepaalde soort drugs kan zijn, hier wil ik nog even op ingaan. XTC is verslavend, veel mensen willen het gevoel dat zij hebben meegemaakt nog een keer meemaken, maar stoppen met deze drugs kost voor de meeste mensen niet al te veel moeite. Het gevoel dat ontstaat door XTC kan je niet elke dag krijgen. Je moet een aantal dagen wachten tot dat je serotoninegehalte weer gestegen is om de positieve effecten van XTC te beleven. Dit zorgt ervoor dat je minder snel aan XTC verslaafd zult raken.

Bij alcohol is dit een ander verhaal. Er zijn helaas geen recente schattingen over hoe vaak alcoholverslaving in Nederland voorkomt, maar uit de meest recente gegevens uit 2007 tot en met 2009 is gebleken dat alcoholafhankelijkheid bij 0,7% van de volwassenen voorkomt. Echter willen veel mensen die XTC hebben gebruikt opnieuw gebruiken, omdat het positieve effect zo sterk is vergeleken het drinken van een paar glazen alcohol. Als dit binnen een korte periode achter elkaar is (binnen ongeveer twee maanden), kan dit schadelijk zijn voor je hersenen en wordt het typische XTC ‘love’ gevoel steeds minder. Over het algemeen is alcohol dus verslavender, maar je moet niet vergeten dat te veel gebruik van XTC ook risico’s met zich meebrengt.

Incidenten

Vaak wordt er in de wandelgangen genoemd dat je van een slechte XTC-pil kunt overlijden en dat daarom alcohol een veiliger middel is. Hier zit een kern van waarheid in, maar het is belangrijk om de juiste gegevens hierover te hebben om een vergelijking met alcohol te kunnen maken.

In het artikel Recreatief ecstasygebruik in Nederland uit 2020 zijn een aantal interessante onderzoeken over de hele wereld geanalyseerd om tot een conclusie te komen over de veiligheid van XTC. In Nederland worden fatale XTC incidenten niet geregistreerd, maar doordat dit in Engeland en Wales wel is gedaan kan er een schatting worden gemaakt over het aantal fatale XTC-incidenten in Nederland. Dit getal komt uit op maximaal 37 MDMA-gerelateerde doden per jaar. In het rapport wordt beschreven dat door deze gegevens XTC geen veilige drug is en dat het gebruik ervan een gezondheidsrisico inhoudt dat niet moet worden onderschat. Maar berekend per gebruiker of per pil is het risico van XTC relatief laag en is het aantal fatale incidenten per gebruiker vergelijkbaar met dat van alcohol.

Ik wil hier wel bij vermelden dat het vergelijken van deze gegevens erg lastig is. De oorzaak van overlijden is vaak niet direct door een slechte pil, maar kan ook zijn in combinatie met andere soorten drugs of een overdosis. Bij overmatig alcoholgebruik geldt dit natuurlijk ook. Daarnaast is XTC op het moment een verboden middel. Als het gebruik van XTC gelegaliseerd wordt kan er een maximale sterkte per pil worden ingesteld. In argumenten voor het legaliseren van XTC wordt zelfs genoemd dat de overheid XTC-pillen kan gaan produceren. Dit zou ertoe leiden dat er minder ‘slechte’ pillen in de omloop komen en de exacte ingrediënten bekend zijn, wat resulteert in minder gezondheidsincidenten. Dit zijn uiteraard wel aannames. Om zelf de risico's van XTC te minimaliseren moet je altijd van tevoren je pil laten testen. 

Dosering

Wanneer je de aanbevolen hoeveelheid XTC tot je neemt kan je daar een paar uur de gewenste effecten van krijgen. Het gevoel dat ontstaat door XTC kan je echt naar een andere wereld brengen. Na een paar uur is dit effect voorbij en wordt het aangeraden om minimaal twee maanden te wachten om opnieuw XTC te gebruiken.

Alcohol is makkelijker te doseren. Je zou elke dag 1 tot 2 glazen alcohol kunnen drinken zonder dat je hier echt grote effecten van zult voelen op korte termijn. Het Voedingscentrum geeft advies om maximaal 1 glas alcohol per dag te drinken. Met een maximum van 0,5 promille (ongeveer 2 glazen) alcohol in je bloed mag je als ervaren autorijder zelfs de weg op. Met XTC is dit bij geen enkele dosering aanbevolen. Dit komt natuurlijk ook omdat XTC een verboden middel is, maar zoals ik heb genoemd kan XTC met een lagere dosering een heftiger effect veroorzaken in tegenstelling tot alcohol.

Tot slot

De vraag ‘Is XTC schadelijker dan alcohol?’ is dus lastig te beantwoorden, omdat het twee totaal verschillende soorten middelen zijn met andere verhoudingen, maar wanneer iemand jou de vraag stelt ben je nu goed voorbereid met de juiste feiten en gegevens over beide middelen. Als je ervoor zorgt dat je de aanbevolen hoeveelheden niet overschrijdt kan je prima op zijn tijd een pilletje nemen en hier en daar een lekker glaasje alcohol nuttigen!

Ben jij benieuwd naar tips tegen een XTC-kater ofwel de dinsdag dip? Check dan deze pagina!

Deel in de reacties jouw mening over de vraag ‘is XTC schadelijker dan alcohol?’